Główną przyczyną choroby jest ubytek błony śluzowej dwunastnicy lub żołądka na skutek działania kwasu solnego i pepsyny (składników soku żołądkowego). Nie bez znaczenia jest również obecność Helicobacter pylori, czy stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Także błędy dietetyczne przyczyniają się do powstawania wrzodów - zbyt długie przerwy między posiłkami, nieregularne zjadanie posiłków, zbyt duża ilość przypraw, palenie tytoniu, alkohol i stres.

Głównymi dolegliwościami są tępe bóle, zgaga, odbijania, nieregularne wypróżnienia czy nudności. Pacjent odczuwa bóle w kilka godzin po posiłku (2-3h). Są to tzw. „bóle głodowe”, niejednokrotnie nocne, ustępujące lub znacznie zmniejszające się po spożyciu niewielkiej ilości pokarmu. Potrzeba częstego jedzenia bywa przyczyną nadwagi u pacjentów. W przypadku wrzodów żołądka, chorzy odczuwają dolegliwości zazwyczaj już w chwilę po spożyciu posiłku (około 30 minut) i unikają jedzenia doprowadzając do wychudzenia.

Zalecana jest dieta łatwo strawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Celem diety jest dostarczenie odpowiedniej ilości wszystkich niezbędnych składników odżywczych i  energii, rozcieńczenie lub neutralizowanie soku żołądkowego oraz redukowanie wydzielania kwasu przez żołądek, nie drażnienie błony śluzowej żołądka. Dieta wspomaga leczenie farmakologiczne i łagodzi objawy kliniczne choroby.

Pożywienie bogate w białko powoduje większe wydzielanie kwasu, ma jednak ono równocześnie duże właściwości neutralizowania go. Poleca się, więc: mleko, delikatne twarogi, jaja, mięso, drób i  ryby. Tłuszcze wykazują zdolność hamowania wydzielania kwasu oraz opóźniają opróżnianie żołądka i zwalniają motorykę, co jest w  przypadku tej diety zjawiskiem pożądanym. Ograniczeniu w diecie ulega błonnik, ze względu na drażniące działanie na błonę śluzową żołądka. Dieta nie zawiera produktów wzdymających, trudno strawnych. Istnieje też konieczność zmniejszenia objętości posiłków wraz ze  zwiększeniem ich liczby.